Zanieczyszczenia gleb i wód gruntowych stanowią coraz poważniejsze wyzwanie w kontekście rewitalizacji terenów poprzemysłowych, zagospodarowania przestrzennego oraz realizacji celów środowiskowych i klimatycznych. W odpowiedzi na te potrzeby rozwijają się nowoczesne technologie remediacji, wśród których szczególną uwagę zwracają dwa odmienne podejścia: termiczna desorpcja in-situ (ISTD) oraz mykoremediacja, czyli oczyszczanie środowiska z wykorzystaniem grzybów.
Nowoczesne metody remediacji: termiczna desorpcja in-situ (ISTD)
Termiczna desorpcja in-situ (ISTD) to metoda fizykochemiczna, w której grunt zanieczyszczony związkami organicznymi lub metalami ciężkimi (rtęcią) jest podgrzewany do temperatur sięgających 600°C za pomocą systemu grzewczego zintegrowanego z instalacją próżniową, a odparowane zanieczyszczenia są neutralizowane (np. na sorbentach) – i to wszystko bez konieczności usuwania gleby. Metoda ISTD jest niezwykle skuteczne wobec szerokiego spektrum związków organicznych (LZO, TPH, PAH, PCB, pestycydów chlorowcowych), nie sprawdza się jako metoda do usuwania metali ciężkich z wyjątkiem rtęci, którą można odzyskać niemal całkowicie w postaci metalicznej.
Zastosowanie ISTD w nowoczesnej remediacji terenów skażonych
Pomimo wysokiej efektywności i szybkiego działania (proces może trwać od kilku miesięcy do dwóch lat), ISTD wiąże się z dużym zużyciem energii oraz emisjami wtórnymi, które należy kontrolować. Dlatego technologia ta znajduje zastosowanie głównie w terenach silnie skażonych, gdzie wymagane są wysokie standardy oczyszczania środowiska wodno-gruntowego w krótkim czasie – np. w otoczeniu infrastruktury krytycznej, obiektów przemysłowych czy inwestycji strategicznych.
Nowoczesne metody remediacji biologicznej: mykoremediacja
Zupełnie odmiennym podejściem jest mykoremediacja – metoda biologiczna wykorzystująca zdolności grzybów do biodegradacji szerokiego spektrum związków organicznych. Grzyby ligninolityczne, takie jak Pleurotus ostreatus czy Trametes versicolor, syntetyzują enzymy (lakazy, peroksydazy manganowe), które rozkładają ligninę, ale również inne trwałe związki chemiczne, jak pestycydy, PCB, TNT czy chlorowcopochodne. Co istotne, degradacja zanieczyszczeń odbywa się poza komórką – enzymy działają w środowisku, co czyni grzyby bardziej odpornymi na toksyczność niż bakterie.
Zalety mykoremediacji w kontekście zrównoważonego rozwoju
Grzyby potrafią przetrwać w ekstremalnych warunkach – ich zarodniki są odporne na warunki środowiskowe, a grzybnia może penetrować na znaczne odległości w glebie. Co więcej, biomasa grzybowa pełni dodatkowo funkcję biosorbentu, wiążąc metale ciężkie. Mimo, że czas remediacji jest tu dłuższy (zwykle 1–3 lata), nie wymaga dostarczania energii, nie generuje odpadów wtórnych i jest zgodny z zasadami zrównoważonego rozwoju, gospodarki o obiegu zamkniętym i polityki ESG. Mimo tego nie jest to metoda powszechnie stosowana, ale prowadzone są szerokie badania nad stosowaniem mykoremediacji w warunkach rzeczywistych (np. europejski projekt badawczy LIFE MySoil) w kierunku remediacji terenów zdegradowanych przemysłowo zanieczyszczonych wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi (WWA) i metalami ciężkimi)
Hybrydowe podejście do nowoczesnych metod remediacji
Termiczna desorpcja in-situ (ISTD) może być skutecznym rozwiązaniem dla miejsc wymagających szybkiej interwencji, np. w pobliżu infrastruktury krytycznej, podczas gdy mykoremediacja jest dobrym wyborem w projektach długofalowych, rewitalizacyjnych lub obejmujących tereny cenne przyrodniczo. Choć ISTD i mykoremediacja to metody skrajnie różne, jeśli chodzi o zużycie energii, czasochłonność, koszty i wymagania technologiczne, ale w przypadku skomplikowanych projektów remediacyjnych warto rozważyć podejście hybrydowe, łączące nowoczesne technologie o wysokiej skuteczności z metodami opartymi na procesach biologicznych. Po więcej informacji zapraszamy na stronę: https://www.remea.pl/.
REMEA – Twój Partner w Czystym Gruncie i Bezpiecznej Przyszłości
Planujesz inwestycję na terenach przemysłowych? Zaufaj ekspertom od remediacji! Remea to lider w oczyszczaniu gruntu i przygotowaniu terenu pod budowę. Dzięki nowoczesnym technologiom i wieloletniemu doświadczeniu usuwamy zanieczyszczenia szybko, skutecznie i bezpiecznie. Twój projekt zasługuje na solidne fundamenty – po więcej informacji zapraszamy na stronę: https://www.remea.pl/ .
